Grenspaal Schaesberg-Nieuwenhagen

Langs de Einsteinstraat staat een oude hardstenen paal die de inscripties ‘Gemeente Schaesberg’ en ‘Gemeente Nieuwenhage’ draagt. Hij dateert van rond 1880 en markeerde de grens tussen beide gemeenten. Oorspronkelijk stond deze grenspaal langs de Molenweg. Die weg liep dwars door het gebied waar nu Industrieterrein Strijthagen en familiepark Mondo Verde liggen. Rondom dat industrieterrein legt de gemeente Schaesberg in de jaren ’70 de Einsteinstraat aan. De grenspaal krijgt een nieuwe plaats op het snijpunt van deze nieuwe weg met de voormalige Molenweg. Daar verliest hij al snel zijn functie, want in 1982 fuseren Schaesberg en Nieuwenhagen samen met Ubach over Worms tot één nieuwe gemeente: de gemeente Landgraaf. Of er meer van dit soort grenspalen hebben bestaan is niet zeker. Dit is vooralsnog het enige bekende exemplaar.

Eeuwenlang was de Molenweg een onverharde verbinding tussen het lintdorp Scheijdt en Kasteel Strijthagen. De weg dankte zijn naam aan de vlak bij het kasteel gelegen Strijthagermolen, waar boeren hun graan lieten malen. De Molenweg begon op een kruispunt van veldwegen aan de huidige Baanstraat. Het eerste gedeelte bestaat nog steeds als verbinding tussen de Koeweg en Stenen Brug. Vanaf de Baanstraat liep de Molenweg in zuidoostelijke richting over het grondgebied van Nieuwenhagen. Vervolgens kronkelde hij flauw mee met de gemeentegrens, dwars door het akkerland en af en toe wat verdiept in het landschap. Ten noordwesten van Kasteel Strijthagen boog de Molenweg zuidwaarts om definitief het grondgebied van Schaesberg te kiezen. Het zou goed kunnen dat de grenspaal oorspronkelijk op dit punt stond. Even verderop takte de weg aan op de oude toegangsweg naar het kasteel. Die toegangsweg verdween later onder de tuinen van Mondo Verde en de sportvelden van Sportpark Strijthagen. Slechts het stuk Strijthagerweg in het Eikske herinnert er nog aan. Na het sluiten van Staatsmijn Wilhelmina en de particuliere mijn Oranje-Nassau II, was de gemeente Schaesberg hard op zoek naar nieuwe bedrijvigheid om het verlies aan werkgelegenheid op te vangen. Dat leidde tot de aanleg van Industrieterrein Strijthagen in de jaren ’70. De aanleg van dit industrieterrein betekende het einde van de Molenweg.