De Onze Lieve Vrouw Hulp der Christenen

Al vroeg in de 20e eeuw blijkt parochiekerk het Sjpaans Kentje niet opgewassen tegen de snelheid waarmee de gemeenschap van Nieuwenhagen groeit. Een zoveelste uitbreiding van het gebouw is weinig zinvol. Nieuwenhagen wenst een nieuwe kerk. De vraag waar die moet verrijzen, leidt tot ruzie tussen de inwoners van Boven-Nieuwenhagen en Onder-Nieuwenhagen, oftewel Nieuwenhagerheide en Oud Nieuwenhagen. Beide buurtschappen zien de nieuwe kerk het liefst in eigen kern verrijzen en richten afzonderlijk bouwcomités op. Onder-Nieuwenhagen begint in 1916 het eerst te bouwen. Het resultaat is de neoromaanse Onze Lieve Vrouw Hulp der Christenen, ontworpen door architect Hubert van Groenendael, een leerling van Pierre Cuypers. Met Kerstmis 1917 wordt de kerk voor het eerst in gebruik genomen.

Boven het hoofdportaal is een gebeeldhouwde fries ingemetseld. Hij is gemaakt van mergel en gesigneerd door beeldhouwer Edmond Wesseling. In het midden zien we Maria met het kindje Jezus, gezeten op een troon. Een knielende vrouw en man met gebogen hoofden en gevouwen handen flankeren haar. ‘AUXILIUM CHRISTORUM’ lezen we boven hun hoofden. Dat is Latijn voor ‘Steun de gezalfden’. Achter de vrouw zit een knielende non. Daarachter staan een moeder met kind, een oude dame en een jonge vrouw die het uniform en de vlag van de Katholieke Jeugdvereniging (KJV) draagt. Achter de man staan een priester, een mijnwerker, een boer en een jongen die de vlag en het uniform van de Rooms-Katholieke jeugdbeweging De Jonge Werkman (JW) draagt. Daarmee is de hele parochie vertegenwoordigd. Onder de fries, in het timpaan boven de entree, lezen we het Latijnse chronogram: ‘aVXILIatrIX ChrIstIanorVM sVb cVIVs pla tVteLa posIta eCCLesIa aC paroChIa neohagIensIs sIs nobIs regIna paCIs berIgna’. Dit betekent zoveel als ‘Maria Hulp der Christenen, onze kerk en parochie Nieuwenhagen is onder uw liefhebbende bescherming gegeven, milde Koningin van de Vrede’. De letters die ook voor Romeinse cijfers staan, zijn uitvergroot. Wanneer we ze optellen, komen we uit op het bouwjaar 1917.

Een grote blikvanger in de Onze Lieve Vrouw Hulp der Christenen is het laat-barokke hoogaltaar uit de 18e eeuw. Het is ontworpen door architect Johann Joseph Couven of zijn zoon Jakob Couven uit Aken. Beiden gelden als zeer invloedrijke barokarchitecten in de driehoek Maastricht-Aken-Luik. Vroeger werd de Heilige Mis uitsluitend opgedragen aan een hoogaltaar. Het volksaltaar waar de priester tegenwoordig aan staat, met zijn gezicht naar de gelovigen, is een verschijnsel uit de jaren ’60 van de vorige eeuw. Het hoogaltaar heeft een marmeren onderbouw. De bovenbouw is uit eikenhout gesneden. Boven de kaarsenbank zien we het tabernakel, versierd met een reliëf van het Lam Gods. Daarboven verrijst de zogenaamde expositietroon, geflankeerd door opengewerkte vierkante zuilen, in- en uitzwenkende ornamenten en twee eerbiedig buigende engelen. In de expositietroon hoort een monstrans met de geconsacreerde hostie te staan. Om deze nog meer te benadrukken, droeg de achterwand van de troon ooit vijf spiegeltjes die het kaarslicht in de kerk reflecteerden. Het hoogaltaar is oorspronkelijk gebouwd voor de abdijkerk van Burtscheid. Nieuwenhagen heeft het stuk pas in 1823 aangekocht voor het Sjpaans Kentje. Naast het hoofdaltaar zijn nog twee zijaltaren, het orgel en de doopvont uit het Sjpaans Kentje afkomstig.